درمان های تعدیل کننده بیماری یا DMT ها
مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) نوعی اختلال در دستگاه عصبی مرکزی (CNS) است که با التهاب، تخریب میلین (دمیلینه شدن) و تغییرات دژنراتیو مشخص شده و میتواند منجر به از دستدادن عملکرد و ناتوانی شود. درمان تعدیل کننده یا اصلاح کننده بیماری (DMT) به عنوان یک رویکرد برای کنترل بیماری بکار میرود.
اکثر مبتلایان به ام اس عود و بهبود علائم عصبی را تجربه میکنند، به ویژه در اوایل این بیماری. معمولاً حملات با التهاب جدید در CNS همراه است. با گذشت زمان، عودهای بیماری کمتر و فعالیت التهابی کمتری مشاهده میشود که این یعنی روند بیماری پیشروندهتر شده است. شواهد زیادی از درمان زودرس و مداوم با یک درمان تعدیل کننده بیماری به عنوان یک رویکرد برای کاهش عودهای جدید، تأخیر در پیشرفت ناتوانی و محدود کردن التهابهای جدید در CNS مشاهده شده است.
درمانهای تعدیل کننده بیماری که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شدهاند
سازمان غذا و داروی آمریکا بیش از دهها درمان تعدیل کننده بیماری برای انواع عود کننده ام اس تصویب کرده است، که شامل سندرم جدا شده بالینی (CIS)، ام اس عود کننده و بهبود یابنده (RRMS) و ام اس پیشرونده ثانویه فعال (SPMS که در آن فرد همچنان حمله را تجربه میکند) است. یک DMT نیز برای ام اس پیشرونده اولیه و دیگری برای ام اس پیشرونده ثانویه غیر فعال (بدون دمیلینه شدن التهابی یا عودهای بالینی) تأیید شده است. این درمانها شامل موارد زیر است:
داروهای تزریقی (زیر جلدی و عضلانی)
- گلاتیرامر استات (کوپاکسون ۱۹۹۶)
- گلاتیرامر استات (گلاتوپا ۲۰۱۵،۲۰۱۸)
- اینترفرونb-1a (آوونکس ۱۹۹۶)
- اینترفرونb-1a (ربیف ۱۹۹۸)
- اینترفرون b-1b (بتاسرون ۱۹۹۳)
- اینترفرون b-1b (اکستاویا ۲۰۰۹)
- پگیلیتد اینترفرون b-1a (پلگریدی ۲۰۱۴)
- کسیمپتا (اوفاتوموماب ۲۰۲۰)
داروهای خوراکی
- کلادریبین (ماونکلاد ۲۰۱۹)
- دی متیل فومارات (تکفیدرا ۲۰۱۳)
- دیروکسیمل فومارات (ویومریتی ۲۰۱۹)
- فینگولیمود (جیلنیا ۲۰۱۰)
- مونومتیل فومارات (بافیرتام ۲۰۲۰)
- اوزانیمود (زپوسیا ۲۰۲۰)
- سیپونیمود (مایزنت ۲۰۱۹)
- تریفلوناماید (اوباجیو ۲۰۱۲)
- پونسیمود (پونوری ۲۰۲۱)
داخل وریدی
- آلمتوزومب (لمترادا ۲۰۱۴)
- میتوکسانترون (نوانترون ۲۰۰۰)
- ناتالیزومب (تایسبری ۲۰۰۶)
- اوکرلیزوماب (اکرووس ۲۰۱۷)
داروی ریتوکسان ریتوکسی مب برای درمان بیماریهای دیگر مجوز FDA را دریافت کرده است، هنوز تاییدیه FDA ریتوکسی مب برای درمان ام اس صادر نشده است، با این حال نتایج و پژوهشها عملکرد این دارو را مثبت ارزیابی کرده و این دارو برای بیماران ام اس نیز تجویز میشود.
دستورالعملی عملی آکادمی نورولوژی آمریکا برای استفاده از درمانهای تعدیل کننده بیماری
در آوریل ۲۰۱۸ آکادمی نورولوژی آمریکا (AAN) یک دستورالعمل عملی برای استفاده از درمانهای تعدیل بیماری در بزرگسالان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس را منتشر کرد. این دستورالعملها توسط انجمن ملی ام اس آمریکا و انجمن مالتیپل اسکلروزیس آمریکا تأیید شده است. این دستورالعملها شامل شروع، تغییر و متوقف کردن درمانهای تعدیل کننده بیماری در بزرگسالان مبتلا به سندرم جدا شده بالینی، انواع عود کننده ام اس و اشکال پیشرونده ام اس هستند. دستورالعملها و خلاصههای کامل برای پزشکان و بیماران در دسترس است.
منبع: