کاهش سرعت پیشرفت ام اس با تغییر سبک زندگی
ام اس یک بیماری پیچیده حودایمنی است که مغز و نخاع را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در حالی که علت دقیق این بیماری ناشناخته است، کارشناسان معتقدند سیستم ایمنی بدن به طور غیر طبیعی به سیستم عصبی مرکزی حمله کرده و باعث آسیب به میلین می‌شود. به گفته مؤسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی آمریکا (NINDS)، این امر ارتباط بین مغز و سایر اعضای بدن را مختل می‌کند.
علائم شایع ام اس شامل مشکلات حافظه، ضعف، مشکلات بینایی، خستگی، درد، بی حسی، گزگز، مشکلات راه رفتن و تغییرات خلقی است که به طور کلی با گذشت زمان شدیدتر می‌شوند.
اما یک سبک زندگی سالم در کنار درمان‌های اصلاح کننده بیماری (DMT ها) ممکن است به کاهش علائم و کند کردن پیشرفت بیماری برای برخی از افراد مبتلا به ام اس کمک کند.
نحوه پیشرفت ام اس
چهار دوره اصلی در بیماری ام اس وجود دارد:
- سندرم جدا شده بالینی (CIS)
- ام اس عود کننده – بهبود یابنده (RRMS)
- ام اس پیشرونده ثانویه (SPMS)
- ام اس پیشرونده اولیه (PPMS)
چگونگی پیشرفت بیماری بستگی به دوره دارد.
افراد مبتلا به RRMS معمولاً عودهایی دارند که در بین آنها دوره‌های بهبودی وجود دارد. هنگامی که RRMS پیشرفت می‌کند یا بدتر می‌شود، ممکن است SPMS ایجاد شود که تهاجمی‌تر است و با گذشت زمان، عملکرد عصبی را بدتر می‌کند.
حدود ۱۵ درصد از افراد مبتلا به ام اس مبتلا به PPMS تشخیص داده می‌شوند که نشان دهنده پیشرفت آهسته و پیوسته بیماری بدون دوره‌های بهبودی است.
اگرچه تغییرات سبک زندگی به تنهایی پیشرفت بیماری را متوقف نمی‌کند، اما ممکن است به کاهش علائم، کاهش تعداد عودها و بهبود سلامت کلی برای برخی افراد کمک کند.
با در نظر گرفتن این موضوع، در اینجا شش نکته عملی وجود دارد که می‌توانید آنها را برای کمک به کند کردن پیشرفت ام اس رعایت کنید.
۶ نکته برای کاهش سرعت پیشرفت ام اس
۱- ترک سیگار
اگر تغییری وجود داشته باشد که بیشترین تأثیر را بر ام اس بگذارد، ترک عادت سیگار کشیدن است. سیگار یک عامل خطر قابل تغییر است که در پیشرفت بیماری ام اس موثر است.
همچنین سیگار کشیدن عادتی است که بسیاری از افراد آن را با افزایش ناتوانی و پیشرفت بیماری مرتبط نمی‌دانند. در واقع، یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ شامل ۲۹ فرد سیگاری مبتلا به ام اس نشان داد که ۵۲ درصد از شرکت کنندگان از رابطه بین پیشرفت بیماری و سیگار کشیدن بی اطلاع بودند.
این نشان می‌دهد که متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و درمانی نیاز به نظارت دقیق بر عادات سبک زندگی مانند سیگار کشیدن دارند و گزینه‌های درمانی را برای افرادی که می‌خواهند ترک کنند، ارائه دهند.
بر اساس خلاصه ای که توسط انجمن ملی ام اس آمریکا منتشر شده است، افرادی که سیگار می‌کشند ممکن است با سرعت بیشتری نسبت به افراد غیر سیگاری به SPMS دچار شوند. افراد مبتلا به ام اس که سیگار می‌کشند ممکن است اثر کامل DMT ها را دریافت نکنند.
اما خبر خوب این است که ترک سیگار می‌تواند زمان انتقال به SPMS را به تاخیر بیندازد. علاوه بر این، ترک سیگار می‌تواند بر علائم ام اس، تعداد عودها، سطح ناتوانی و قدرت حرکتی و شناخت تأثیر بگذارد.
۲- کاهش مصرف الکل
یک یا دو نوشیدنی الکلی گاه به گاه ممکن است سیستم بدن شما را خراب نکند. اما طبق گفته انجمن ملی ام اس آمریکا، الکل بیش از حد می‌تواند تعادل و هماهنگی را حداقل به طور موقت مختل کند.
الکل همچنین می‌تواند با برخی داروها به دلیل تأثیری که بر سیستم عصبی مرکزی دارد، تداخل ایجاد کند. به همین دلیل، پزشک ممکن است کاهش مصرف الکل را توصیه کند.
۳- گنجاندن ورزش در برنامه روزانه
ورزش مناسب می تواند به بهبود طیف وسیعی از علائم ام اس از جمله تعادل، خستگی، مشکلات حرکتی و درد کمک کند. با این حال، کلید فعالیت بدنی، یافتن ورزش مناسب با شدتی مناسب است که برای سطح تناسب اندام و توانایی شما مفید باشد.
به طور کلی، دستورالعمل‌های ورزشی توصیه شده برای افراد مبتلا به ام اس شامل حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش در هفته یا حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی سبک زندگی است.
بر اساس گزارشی در سال ۲۰۲۰ درمورد توصیه‌های فعالیت بدنی، تمرکز باید بر پیشرفت تدریجی بر اساس توانایی‌ها، ترجیحات و ایمنی شما باشد. فعالیت‌ها می‌تواند شامل پیاده روی، شنا، ایروبیک در آب، حرکات کششی ملایم، یوگای روی صندلی و تمرینات مقاومتی باشد.
انجمن ملی ام اس آمریکا تمرینات آبی را برای کشش عضلات تحت اسپاسم و بهبود انعطاف پذیری توصیه می‌کند، اما می‌گوید دمای استخر نباید از ۲۹ درجه سانتی گراد (۸۴ درجه فارنهایت) بیشتر باشد.
در صورت امکان، کار با یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر با تجربه در ام اس را در نظر بگیرید که می‌تواند یک برنامه شخصی برای شما ایجاد کند و بر فعالیت نظارت کند، به خصوص اگر تحرک فیزیکی شما محدود باشد. مسائل مربوط به تعادل و تحرک نیاز به نظارت دقیق دارد.
قبل از شروع هر برنامه ورزشی جدید حتما با پزشک یا تیم درمانی خود صحبت کنید.
۴- ایجاد تغییرات در رژیم غذایی
یک رژیم غذایی متعادل و سالم برای سلامت کلی ضروری است. در حالی که هیچ رژیم غذایی ثابت شده‌ای برای مهار پیشرفت ام اس وجود ندارد، اما برخی از مواد غذایی وجود دارند که باید از برخی از آنها استفاده و از برخی از آنها اجتناب کرد.
بر اساس بررسی انجام شده در سال ۲۰۱۸، غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر، کلسیم، ویتامین D و سایر ویتامین ها و مواد معدنی بهترین تغییرات برای شروع هستند. منابع پروتئین بدون چربی مانند ماهی قزل آلا و غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و اینگونه یک رژیم غذایی کامل برای ام اس خواهید داشت.
غذاهای مفید ام اس شامل موارد زیر است:
- میوه ها و سبزیجات تازه
- غلات کامل مانند برنج، جو و کینوا
- غذاهای گیاهی و غلات دار
- ماهی‌های چرب، از جمله سالمون و ماهی خال مخالی
- چربی‌های سالم موجود در دانه کتان، روغن زیتون، روغن آووکادو
- تخم مرغ
- حبوبات، آجیل و دانه ها
- ماست کم قند و کم چرب
غذاهایی که باید مصرف آن را به حداقل رساند یا از آنها اجتناب کرد:
- چربی‌های اشباع شده و حیوانی
- چربی‌های ترانس
- گوشت قرمز فرآوری شده
- غذاهای بسیار فرآوری شده و غذاهای آماده
- غذاهای سرخ شده مانند چیپس و سیب زمینی سرخ کرده
- غذاهای حاوی قند بالا
- غذاهای سرشار از سدیم
- نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر مانند نوشابه
به طور عام، برخی از افراد در جامعه ام اس با پیروی از برنامه‌های رژیم غذایی خاص مانند پالئو، پروتکل والز، رژیم سوانک و بدون گلوتن برخی از علائم خود را تسکین داده‌اند.
۵- پایبندی به برنامه خواب ثابت
خواب کافی در هر شب برای سلامت عمومی مهم است. اما برای افراد مبتلا به ام اس بسیار حیاتی‌تر است. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۷، اختلالات خواب ممکن است محرکی برای عود ام اس باشد.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، عادات بهبود خواب عبارتند از:
- داشتن ۷ ساعت یا بیشتر خواب در شب (برای افراد ۱۸ تا ۶۰ ساله)
- بیدار شدن و رفتن به رختخواب تقریباً هر روز در یک ساعت مشخص
- اتاق خواب را تاریک، ساکت و در دمای مناسب نگه داشتن
- انجام فعالیت بدنی در طول روز
- عدم استفاده از تنباکو
- اجتناب از الکل، وعده‌های غذایی بزرگ و کافئین قبل از خواب
- حذف تمام وسایل الکترونیکی از اتاق خواب
مطلب مرتبط: روش‌های بهبود کیفیت خواب در ام اس
۶- برنامه درمانی خود را دنبال کنید
بهترین راه برای مدیریت علائم ام اس و کند کردن پیشرفت بیماری، پیروی از برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک و تیم مراقبت‌های بهداشتی است. به گفته NINDST، این شامل داروهای مورد تایید سازمان غذا و دارو (FDA) است که پیشرفت ناتوانی را به تاخیر می‌اندازد، عود را کاهش می‌دهد و فعالیت جدید بیماری را محدود می‌کند.
همچنین پیروی از یک برنامه درمانی برای هر بیماری دیگری که ممکن است علائم ام اس یا پیشرفت بیماری را بدتر کند، ضروری است.
چشم انداز
ام اس یک بیماری مادام العمر است که اغلب با گذشت زمان بدتر می‌شود. اما با برنامه درمانی مناسب و اصلاح شیوه زندگی، می‌توانید کیفیت کلی زندگی خود را بهبود ببخشید.
هنگامی که شروع به ایجاد تغییرات در سبک زندگی کردید، مطمئن شوید که پیشرفت خود را دنبال کرده و هرگونه افزایش یا کاهش علائم را یادداشت کنید.
به یاد داشته باشید، این فرآیند زمان می‌برد و اغلب فراز و نشیب‌های زیادی را شامل می‌شود. مهربانی با خود و داشتن صبر به شما کمک می‌کند تا ببینید هر تغییری بهتر از عدم تغییر است.
منبع:
