ژل اکتار – ژل تزریقی کورتیکوتروپین
| نام برند: |
کورتیکوتروپین |
| نام شیمیایی: | ژل اکتار |
| درمان در ام اس: | درمان مرحله حاد |
| درمان اصلی: | آرتریت، ام اس، لوپوس، مشکلات چشمی، بیماری‌های پوستی/کلیه/ریه و اختلالات سیستم ایمنی بدن |
| داروهای معادل: | کورتون |
ژل اکتار کورتیکوتروپین برای درمان نوع خاصی از تشنج در کودکان (اسپاسم‌های نوزادی) استفاده می‌شود. از این دارو برای درمان شرایطی مانند ام اس، آرتریت، لوپوس، شرایط چشمی، بیماری‌های پوستی/کلیه/ریه و اختلالات سیستم ایمنی بدن نیز استفاده می‌شود. این دارو باعث کاهش پاسخ سیستم ایمنی بدن شما به بیماری‌های مختلف می‌شود تا علائمی مانند تورم، درد و واکنش‌های آلرژیک کاهش یابند. کورتیکوتراپین یک هورمون است.
ژل اکتار یک هورمون آدرنرژیک (ATTH) خالص سازی شده‌ی آماده در ژل است که به منظور رهایی طولانی مدت ACTH به دنبال تزریق طراحی شده است. این درمان در FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) برای درمان عود بیماری ام اس در بزرگسالان تأیید شده است. به دلیل مشکلات بالای هزینه و دسترسی، استفاده از آن محدود است. این درمان غالباً زمانی در نظر گرفته می‌شود که کسی قادر به تحمل گلوکوکورتیکوئیدها (کورتون یا متیل پردنیزولون) نباشد.
روش مصرف | احتیاط | اوردوز | دوزهای فراموش شده | عوارض جانبی | تداخلات دارویی | شرایط نگهداری
روش مصرف
اگر از این دارو برای درمان اسپاسم نوزادی استفاده می‌کنید، قبل از شروع استفاده از کورتیکوتراپین و هر بار تجویز دوباره آن، راهنمای دارویی که توسط داروساز شما تهیه شده است را بخوانید. اگر سوالی دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
این دارو معمولاً با تزریق به عضله یا زیر پوست (تزریق زیرجلدی) انجام می‌شود، طبق راهنمایی پزشک. برای اسپاسم‌های نوزادی، مصرف این دارو باید از طریق تزریق به عضله انجام شود. میزان مصرف این دارو براساس اندازه بدن، شرایط پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می‌گردد. بدون مشورت با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش ندهید یا بیشتر از مدت زمان تجویز شده از این دارو استفاده نکنید، با این کار وضعیت شما سریعتر بهبود نمی‌یابد و فقط خطر بروز عوارض جانبی بیشتر می‌گردد.
اگر از این دارو در خانه استفاده می‌کنید، تمام دستورالعمل‌های آماده سازی و استفاده را از متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود بیاموزید. برای گرم کردن دارو، قبل از آماده سازی دارو را از یخچال خارج کرده و آن را برای چند دقیقه در دستان خود بچرخانید. قبل از استفاده، این محصول را به صورت بصری برای وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید. در صورت وجود هر کدام از این موارد، از دارو استفاده نکنید. بیاموزید که چگونه وسایل پزشکی را با خیال راحت ذخیره کرده و یا دور بریزید.
استفاده از این دارو را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید. ممکن است با قطع ناگهانی این دارو برخی شرایط بدتر شود. برای قطع این دارو دوز مصرفی شما باید زیر نظر پزشک و به تدریج کاهش یابد.
به طور مرتب از این دارو استفاده کنید تا بیشترین سود را از مصرف آن داشته باشید. برای کمک به یادآوری، هر روز در زمان (یا زمان‌های) معین از آن استفاده کنید.
در صورت بدتر شدن شرایط با پزشک خود صحبت کنید.
اطلاعات دارویی ذکر شده در سایت صرفا جهت آگاهی شما تهیه شده است، قبل از مصرف هر نوع دارو با پزشک خود مشورت کنید و از هرگونه خوددرمانی پرهیز کنید.
احتیاط
قبل از استفاده از کورتیکوتروپین، در صورت حساسیت به این دارو یا حساسیت به فراورده‌های گوشت خوک، و یا هر آلرژی دیگری را به پزشک خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد، که می‌تواند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
قبل از استفاده از این دارو، تاریخچه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید، به خصوص در مورد: مشکلات غده آدرنال، شکنندگی استخوان‌ها (پوکی استخوان)، عفونت‌های فعلی/اخیر (مانند سل، عفونت کرمکی، تبخال، قارچ)، مشکلات معده یا روده (مانند دیورتیکولیت، زخم، کولیت اولسروز)، مشکلات قلبی (مانند نارسایی احتقانی قلب، سابقه حمله قلبی)، فشار خون بالا، بیماری‌های چشم (مانند آب مروارید، گلوکوم یا آب سیاه، تبخال عفونتی چشم)، دیابت، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، شرایط روحی و روانی (مانند روان‌پریشی، اضطراب، افسردگی)، بیماری خاص پوستی/بافت پیوندی (اسکلرودرمی)، مشکلات تیروئید.
ژل اکتار ممکن است باعث خونریزی معده شود. استفاده روزانه از الکل در حین استفاده از این دارو ممکن است خطر خونریزی معده را افزایش دهد. مصرف مشروبات الکلی را محدود کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
ژل اکتار کورتیکوتروپین می‌تواند احتمال ابتلا به عفونت را بیشتر کند و یا عفونت‌های فعلی را بدتر سازد. از تماس با افرادی که عفونت واگیردار دارند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت قرار دارید و یا برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو ممکن است باعث شود که واکسن‌ها به درستی کار نکنند. در صورت استفاده از این دارو، واکسیناسیون با واکسن‌های زنده ممکن است باعث ایجاد مشکلات جدی (مانند عفونت) شود. بدون اطلاع و رضایت پزشک ایمن سازی، واکسیناسیون یا آزمایش پوستی انجام ندهید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن‌های زنده دریافت کرده‌اند خودداری کنید (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می‌شود).
استفاده از این دارو برای مدت طولانی می‌تواند پاسخ بدن شما در مقابل استرس‌های جسمی را دشوارتر کند. قبل از جراحی یا معالجه اضطراری یا در صورت ابتلا به بیماری/آسیب جدی، به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید که از این دارو استفاده می‌کنید یا در طی ۱۲ ماه گذشته از این دارو استفاده کرده‌اید. در صورت بروز خستگی غیرمعمول/شدید یا کاهش وزن، فوراً به پزشک خود بگویید. اگر قرار است برای مدت طولانی از این دارو استفاده کنید، یک کارت هشدار دهنده یا دستبند شناسه پزشکی تهیه کنید که میزان استفاده شما از این دارو را مشخص می‌کند و آن را همیشه با خود به همراه داشته باشید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض این دارو خصوصاً شکنندگی استخوان‌ها (پوکی استخوان) حساسیت بیشتری نشان دهند. در مورد راه‌های جلوگیری از پوکی استخوان با پزشک خود صحبت کنید.
در افراد خردسال، استفاده طولانی مدت از این دارو ممکن است رشد کودک را کند سازد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید. مرتباً به پزشک مراجعه کنید تا قد و رشد فرزند شما بررسی شود.
در دوران بارداری، این دارو فقط در مواقعی که به وضوح مورد نیاز باشد، باید استفاده شود. در مورد خطرات و فواید آن با پزشک خود صحبت کنید.
مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود یا خیر. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
اوردوز
اگر فردی ژل اکتار کورتیکوتروپین را بیش از حد تجویز شده مصرف کرده و علائم جدی از قبیل عش کردن یا مشکل تنفس دارد، با اورژانس تماس بگیرید.
از به اشتراک گذاشتن داروی خود با دیگران خودداری کنید.
آزمایش‌های پزشکی/آزمایشگاهی (مانند تعیین سطح قند/مواد معدنی خون، فشار خون، معاینه چشم، تست تراکم استخوان، اندازه گیری قد و وزن) باید هنگام استفاده از این دارو انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
تغییرات سبک زندگی که به کاهش خطر شکنندگی استخوان‌ها (پوکی استخوان) کمک می‌کند در طول درمان (درصورت مصرف طولانی مدت) می‌تواند مفید باشد. این تغییرات شامل ورزش‌های سبک، متوقف کردن مصرف سیگار، محدود کردن مصرف الکل و خوردن وعده‌های غذایی متعادل حاوی کلسیم و ویتامین D کافی می‌شود.
دوزهای فراموش شده
دریافت هر دوز از ژل اکتار کورتیکوتروپین طبق برنامه تعیین شده توسط پزشک بسیار مهم است. اگر یک دوز از دست دادید، سریعاً از پزشک یا داروساز خود بخواهید تا یک برنامه جدید دوز را برای شما تعیین کنند. دوز مصرفی را دو برابر نکنید.
عوارض جانبی
با مصرف ژل اکتار کورتیکوتروپین ممکن است استفراغ، اسهال، مشکل در خوابیدن، تغییر اشتها یا درد/ قرمزی/ تورم در محل تزریق رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده است که سود شما از این دارو بیشتر از خطر عوارض جانبی آن است. بسیاری از افراد با استفاده از این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
این دارو به ندرت ممکن است قند خون شما را بالا ببرد، که این امر می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن دیابت شود. در صورت بروز علائم قند خون بالا، مانند افزایش تشنگی/ادرار، فوراً به پزشک خود بگویید. اگر در حال حاضر مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را بطور منظم چک کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک ممکن است داروهای دیابت را تنظیم کند و برنامه ورزشی یا رژیم غذایی در نظر بگیرد.
این دارو ممکن است توانایی شما در مبارزه با عفونت‌ها را کاهش دهد. این امر می‌تواند باعث شود شما به یک عفونت جدی (به ندرت خطرناک) مبتلا شوید یا هرگونه عفونت فعلی در شما بدتر گردد. در صورت بروز علائم عفونت (مانند تب، لرز، گلودرد دائم، سرفه، لکه‌های سفید در دهان) فوراً به پزشک خود بگویید.
ژل اکتار کورتیکوتروپین ممکن است فشار خون شما را بالا ببرد. فشار خون خود را مرتباً بررسی کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک خود بگویید.
در صورت بروز عوارض جانبی جدی به پزشک خود اطلاع دهید، از جمله: ضعف، پف کردن صورت، افزایش وزن غیرمعمول، بهبودی آهسته زخم، نازک شدن پوست، درد استخوان، تغییرات در دوره قاعدگی، تغییرات روحی و روانی (مانند نوسانات خلقی، افسردگی، تحریک پذیری)، کبودی/خونریزی آسان، افزایش تشنگی/ادرار، مشکلات بینایی، تورم مچ پا/ پا/ دست، ضربان قلب سریع/ کند/ نامنظم.
ژل اکتار کورتیکوتروپین به ندرت ممکن است باعث خونریزی جدی (به ندرت خطرناک) در معده یا روده شود. اگر متوجه هر یک از این عوارض جانبی بعید اما جدی شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید: درد معده/شکم دائم، مدفوع سیاه، استفراغ قهوه‌ای.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به ژل اکتار به ندرت رخ می‌دهد. اما در صورت مشاهده هرگونه علائم یک واکنش آلرژیک جدی، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید، از جمله: بثورات پوستی، خارش/تورم (به خصوص صورت/زبان/گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این موارد لیست کامل از عوارض جانبی احتمالی نیست. اگر متوجه تأثیرات دیگری غیر از موارد ذکر شده در بالا شدید با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروها را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این متن شامل تمام تداخلات احتمالی دارو نیست. لیستی از تمام داروهایی که استفاده می کنید (از جمله داروهای با نسخه/بدون نسخه و محصولات گیاهی) را تهیه کرده و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون تأیید پزشک، دوز داروهای خود را شروع، متوقف یا کم و زیاد نکنید.
شرایط نگهداری
کورتیکوتروپین را در یخچال نگهداری کنید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
داروها را در توالت نریزید یا آن‌ها را داخل فاضلاب نریزید مگر اینکه دستور انجام این کار داده شود. در صورت انقضا یا اینکه دیگر نیازی به مصرف آن ندارید، این محصول را به درستی از بین ببرید. دراین‌باره با داروساز یا شرکت دفع زباله محلی خود مشورت کنید.
منبع:
