سندرم پای بی قرار در ام اس (مولتیپل اسکلروزیس)
تحقیقات نشان می‌دهد احتمال ابتلا به سندرم پای بی قرار (RLS) در افراد مبتلا به ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) تقریباً چهار برابر بیشتر از افراد دیگر است. سندرم پای بی قرار نوعی اختلال خواب است که اغلب با حرکات خود به خود و تکان دادن پا همراه است که به آن حرکات دوره‌ای پا می‌گویند.
این سندرم می تواند در خواب اختلال ایجاد کند و خستگی کلی در بیماران ام اس را افزایش دهد.
آیا RLS (سندرم پای بی قرار) باعث افزایش خستگی شما می‌شود؟
علائم
سندرم پای بی قرار RLS یک اختلال حرکتی است که با احساسات ناخوشایند در پاها مشخص می‌شود و با احساس نیاز به حرکت همراه است. این احساسات ناخوشایند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد
- کشیده شدن
- خارش
- احساس خزش در زیر پوست
- مور مور شدن
- سفتی
- احساسات برق گرفتگی یا لرزشی
این علائم به طور معمول در دوره های استراحت، به خصوص در شب بروز می‌کنند و با حرکت دادن پا برطرف می‌شوند. آنها ممکن است به خواب رفتن یا در خواب ماندن را دشوار کنند و در نتیجه بی خوابی آغاز شود.
اگر سندرم پای بی قرار RLS داشته باشید، احتمالاً با از دست دادن خواب کافی، دچار خستگی ناشی از ام اس می‌شوید. این خستگی خستگی ثانویه نامیده می‌شود، زیرا این خستگی نتیجه سایر علائم یا بی خوابی است (علت اصلی خستگی افراد مبتلا به ام اس (خستگی اولیه)، از بین رفتن عصب ها و روند بیماری است).
این سندرم می‌تواند در خواب اختلال ایجاد کند و خستگی کلی در مبتلایان به ام اس را افزایش دهد.
علل بروز سندرم پای بی قرار
سندرم پای بیقرار ممکن است مربوط به ناهنجاری در انتقال دهنده های عصبی باشد که به تنظیم حرکات عضلانی کمک می‌کنند یا ناهنجاری در بخشی از سیستم عصبی مرکزی که حرکات خودکار را کنترل می‌کند باشد.
طبق تحقیقات، افراد مبتلا به ام اس که سیر بیماری شدیدتری داشته – بیماری ام اس پیشرونده اولیه (PPMS) – و ضایعاتی (پلاک) در نخاع گردنی آنها وجود دارد، بیشتر در معرض سندرم پاهای بی قرار هستند.
تشخیص سندرم پای بی قرار
سندرم پاهای بی قرار با مشخص شدن معیارهای زیر تشخیص داده می‌شود:
- تمایل به حرکت دادن پاها (که معمولاً ناشی از احساسات ناخوشایند در پاها است).
- اشتیاق بیشتر برای حرکت دادن پا در هنگام خواب (معمولاً در حالت درازکش، اما در هنگام نشستن نیز ممکن است بروز کند).
- تسکین احساس ناخوشایند یا میل به حرکت دادن پا، با حرکت پا در اطراف.
- اشتیاق بیشتر به این عمل در شب نسبت به روز.
اگرچه این علائم ممکن است به دلیل سندرم پاهای بی قرار باشد که همزمان با بیماری ام اس رخ می‌دهد، اما بدانید که خود ام اس نیز می‌تواند علائمی مشابه RLS را ایجاد کند (و می‌توان آنها را اشتباه گرفت).
اسپاسم های اکستنسور: این موارد زمانی اتفاق می‌افتد که اندامی سفت شود و فرد نتواند مفصل را خم کند. اینها باعث می‌شود اندام، معمولاً یک پا، مستقل از بدن رفتار کند. اسپاسم‌های عضلانی معمولاً عضلات چهار سر ران (عضلات بزرگ جلوی ران) را تحت تأثیر قرار می‌دهند و اختلال در قسمت تحتانی پا می‌شوند. در حقیقت، برخی از اسپاسم‌های اکستنسور می‌توانند به قدری ناگهانی و شدید باشند که فرد از روی صندلی یا تخت بیفتد. اسپاسم‌های اکستنسور به جای اصرار به حرکت ارادی (که در سندرم پاهای بی قرار رخ می‌دهد) نوعی حرکات غیرارادی هستند. آنها با حرکت تسکین نمی‌یابند، اما می‌توانند نتیجه تلاش برای حرکت باشند، مانند چرخیدن در رختخواب یا تلاش برای حرکت دادن صندلی چرخدار.
پارستزی: این مورد شامل احساسات ناخوشایندی است که در درجه اول در ناحیه پایین پا و پا رخ می‌دهند. احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن. این احساسات از احساسات ناخوشایند RLS کاملاً متمایز هستند، زیرا در هنگام حرکت فرد هیچ گونه تسکینی در آنها حاصل نمی‌شود. آنها همچنین معمولاً هم در روز و هم در شب رخ می‌دهند.
شما با ارائه شرح دقیق از زمان بروز این علائم می‌توانید به پزشک کمک کنید تا تشخیص ظریفی دهد.
علائم پا به دلیل بیماری ام اس:
- اسپاسم غیر ارادی
- احساسات ناخوشایند و سفت شدن عضلات که با حرکت بهبود نمی یابند
- بروز احساسات ناخوشایند در طول روز
علائم پا به دلیل سندرم پای بی قرار RLS:
- حرکت پا به اصرار به فرد ایجاد می‌شود
- به طور معمول در شب بدتر می‌شود
- احساسات ناخوشایند با حرکت دادن پا کاهش می‌یابند
درمان سندرم پای بی قرار
بسته به اینکه چند بار در طول زمان سندرم پای بی قرار را تجربه می‌کنید، ممکن است از روش های درمانی زیر استفاده شود:
- اجتناب از کافئین، الکل و نیکوتین
- نورونتین (گاباپنتین)، که برای درمان درد نوروپاتیک (یک علامت رایج در بیماران مبتلا به ام اس) استفاده می‌شود
- بنزودیازپین‌ها یا آگونیست‌های بنزودیازپین مانند والیوم (دیازپام) و کلونوپین (کلونازپام): این داروها بارها با موفقیت استفاده شده‌اند، اما همچنین ممکن است باعث تشدید خستگی شوند. این موارد فقط در صورت نیاز به تسکین این اختلال به مدت یک یا دو هفته استفاده می‌شوند، زیرا ممکن است عادت ساز باشند.
- داروهایی که باعث افزایش دوپامین در مغز می‌شوند، مانند ریکوئیپ (روپینیرول) و میراپکس (پرامیپکسول)
اگر به بیماری ام اس مبتلا هستید، به راحتی احساسات ناخوشایند و همچنین خستگی و دشواری خواب را تجربه خواهید کرد. بسیاری از افراد مبتلا به ام اس می‌گویند که خستگی ناتوان‌کننده ترین علامت آنها است. شب های بی خوابی به دلیل سندرم پای بی قرار RLS را نیز به این مشکلات اضافه کنید، و این ممکن است تفاوت بین گرفتار شدن و ناتوانی کامل در عملکرد باشد. خوشبختانه سندرم پای بی قرار تا حد زیادی قابل درمان است. اگر علائم RLS دارید، مراجعه به متخصص مغز و اعصاب لازم است.
منبع:
نوشته شده توسط دکتر جولی استاکوویاک
۱۷ جولای ۲۰۱۹
