لاکینیمود – Laquinimode
لاکینیمود (که با نام نرونترا یا ABR-215062 نیز شناخته میشود) یک روش درمانی تحقیقاتی است که توسط شرکت Active Biotech برای درمان بیماریهای تخریبکننده عصبی، از جمله ام اس پیشرونده اولیه (PPMS)، اماس عود کننده-بهبود یابنده (RRMS) و بیماری هانتینگتون توسعه یافته است.
لاکینیمود قبلاً به طور مشترک توسط Active Biotech و Teva Pharmaceuticals، پس از توافقی در سال ۲۰۰۴، توسعه یافته بود. از ۵ سپتامبر ۲۰۱۸، Active Biotech به تنهایی حقوق توسعه و تجاری سازی لاکینیمود را به دست آورد.
نحوه عملکرد لاکینیمود
ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) بیماری است که در اثر حمله اشتباه سیستم ایمنی به غلاف میلین، لایه پروتئینی عایق اطراف سلولهای عصبی، در مغز و نخاع ایجاد میشود. این امر باعث التهاب و آسیب، مختل شدن انتقال سیگنالهای عصبی و همچنین مرگ سلولهای عصبی میشود.
تصور میشود لاکینیمود پاسخ ایمنی را تغییر دهد و ممکن است از سلولهای عصبی محافظت کند. نحوه عملکرد لاکینیمود به طور کامل شناخته نشده است، اما تصور میشود که به عنوان آگونیست گیرنده هیدروکربن آریل (AHR) عمل میکند.( آگونیست مادهشیمیایی است که در یک سلول با اتصال به گیرندههای آن سلول باعث پاسخ و واکنش آن سلول میشود) AHR پروتئینی است که توسط چندین سلول ایمنی تولید میشود. این میتواند توسط مولکولهای به دست آمده از غذا یا محیط فعال شود و در تنظیم پاسخ ایمنی نقش دارد. لاکینیمود با اتصال به AHR و فعال کردن آن میتواند بر پاسخ ایمنی تأثیر بگذارد.
تصور میشود که لاکینیمود از ورود آسیب زای سلولهای ایمنی به مغز و نخاع جلوگیری میکند. علاوه بر این، ممکن است با ترویج سیتوکینهای ضد التهابی (پروتئینهای ایمنی) سطح التهاب را کاهش دهد. این میتواند از آسیب به میلین در مغز جلوگیری کرده یا این روند را کاهش دهد.
برخی از مطالعات همچنین نشان میدهند که لاکینیمود سطوح پروتئینی به نام فاکتور محافظت عصبی مشتق از مغز (BDNF) را افزایش میدهد که این میتواند به حفظ ساختار و عملکرد سلولهای عصبی کمک کند.
لاکینیمود در کارآزماییهای بالینی
لاکینیمود در چندین کارآزمایی بالینی برای ام اس مورد بررسی قرار گرفته است. سه مطالعه فاز ۳ تأثیر آن را در ام اس عود کننده-بهبود یابنده بررسی کردند و یک آزمایش فاز ۲ برای ام اس پیشرونده اولیه انجام شده است.
ALLEGRO یک کارآزمایی دو ساله، تصادفی، دوسوکور، فاز ۳ با دارونما در ۱۱۰۶ بیمار مبتلا به ام اس عود کننده-بهبود یابنده بود. نتایج منتشر شده در مجله پزشکی نیوانگلند نشان داد که لاکینیمود روزانه میزان عود را تا ۲۳ درصد و پیشرفت ناتوانی را تا ۳۶ درصد در مقایسه با دارونما کاهش میدهد. دادههای تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) که در مجله مغز و اعصاب، جراحی مغز و اعصاب و روانپزشکی منتشر شده است، نشان میدهد که لاکینیمود پیشرفت مرگ سلولهای عصبی را در مقایسه با دارونما کاهش میدهد.
مطالعه BRAVO اثرات لاکینیمود ۰.۶ میلی گرم را با آوونکس (اینترفرون بتا-۱a) یا دارونما در ۱۳۳۱ بیمار ام اس عود کننده-بهبود یابنده مقایسه کرد. نتایج منتشر شده در مجله نورولوژی نشان داد که لاکینیمود به طور قابل توجهی میزان عود را در مقایسه با دارونما کاهش نمیدهد، اما به طور قابل توجهی میزان انقباض مغز و پیشرفت ناتوانی را کاهش میدهد. آوونکس به طور قابل توجهی میزان عود را کاهش داد، اما برخلاف لاکینیمود، در مقایسه با دارونما هیچ تاثیری بر مرگ سلولهای عصبی نداشت.
بر اساس نتایج این کارآزماییها، این شرکت آزمایش لاکینیمود با دوز بالا یا پایین برای ام اس عود کننده-بهبود یابنده در یک کارآزمایی تصادفی، دوسوکور، گروه موازی، فاز ۳ کنترلشده با دارونما به نام CONCERTO در سایتهایی در آمریکای شمالی و اروپا و آسیا آغاز کرد.
یک مطالعه فاز ۲ به نام ARPEGGIO نیز برای آزمایش اثربخشی، ایمنی و تحمل دو دوز درمان (۰.۶ میلی گرم یا ۱.۵ میلی گرم در روز) در بیماران ام اس پیشرونده اولیه راه اندازی شد.
با این حال، در ژانویه ۲۰۱۶، کمیته نظارت بر دادههای سازمان غذا و داروی ایالات متحده خواستار توقف فوری دوز بالاتر لاکینیمود در کارآزماییهای ARPEGGIO و CONCERTO پس از گزارش رویدادهای قلبی عروقی در هشت شرکتکننده (هفت نفر در مطالعه CONCERTO و یک مورد در مطالعه ARPEGGIO) شد. Teva و Active Biotech بلافاصله دوزهای بالاتر را در هر دو کارآزمایی متوقف کردند و شرکت کنندگان را تشویق کردند که به معاینات بعدی ادامه دهند.
دوز پایین تر لاکینیمود نتوانست به هدف اصلی CONCERTO یعنی کند کردن پیشرفت بیماری پس از سه ماه درمان برسد. این درمان همچنین نتوانست به هدف ثانویه کاهش پیشرفت بیماری در شش و نه ماهگی دست یابد.
با این حال، لاکینیمود نتایج مثبتی در کاهش از دست دادن حجم مغز بیماران تا ۴۰ درصد (معیار پیشرفت ناتوانی) طی ۱۵ ماه درمان، در مقایسه با دارونما نشان داد. تعداد ضایعات T1 تقویت کننده گادولینیوم در مغز (معیار التهاب) نیز در بیماران تحت درمان در همان دوره زمانی ۳۰ درصد کاهش یافت و ۲۸ درصد از بیماران خطر عود را کاهش دادند.
کارآزمایی CONCERTO همچنین بیخطر بودن لاکینیمود (با ۰.۶ میلیگرم در روز) را تأیید کرد و شرکتکنندگان فقط عوارض جانبی جزئی مانند سردرد، نازوفارنژیت، کمردرد و درد مفاصل را گزارش کردند. نتایج در سال ۲۰۱۷ در نشست کمیته مشترک اروپا و آمریکا برای درمان و تحقیقات در زمینه مولتیپل اسکلروزیس ارائه شد.
کارآزمایی ARPEGGIO نتایج مشابهی را در ام اس پیشرونده اولیه نشان داد، دوز پایین تر لاکینیمود نتوانست سرعت پیشرفت بیماری را پس از سه ماه کاهش دهد اما باعث کاهش بروز ضایعات جدید T2 در مغز شد.
توجه: ام اس راهنما یک وب سایت خبری و اطلاع رسانی در مورد بیماری ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) است. این تیم هیچگونه توصیه پزشکی، تشخیصی یا درمانی را ارائه نمی دهد و این محتوا قرار نیست جایگزینی برای توصیههای حرفه ای پزشکی، تشخیصی یا درمانی شما باشد. در مورد هر گونه سؤالی که ممکن است در مورد وضعیت پزشکی خود داشته باشید، همیشه با پزشک خود یا سایر ارائه دهندگان بهداشتی واجد شرایط مشورت کنید. هرگز توصیههای پزشکی حرفه ای را نادیده نگیرید یا به دلیل مطالبی که در این وب سایت خوانده اید در اجرای آنها تعلل نکنید.
منبع:
www.multiplesclerosisnewstoday.com