پلاسمافرزیس یا پلاسمافرز در ام اس
پلاسمافرزیس یا پلاسمافرز نوعی از درمان در مرحله‌ی حاد بیماری ام اس یا عود است و عموماٌ پس از مهار نشدن حمله با پالس‌تراپی توسط پزشک تجویز می‌شود.
پلاسما جزئی از خون است، در حقیقت مایعیست که وظیفه‌ی چرخش گلبول‌های سفید و قرمز و سایر اجزای خون را به عهده دارد. ساختار پلاسما عمدتاٌ از آب تشکیل شده و شامل مواد معدنی محلول با پروتئین‌ها و آنتی بادی‌هاست.اگر خون جداسازی شود پلاسما به صورت مایعی زرد رنگ و رسوبات آن قرمز است.
پلاسمافرزیس نوعی از درمان است که در بیماری ام اس نیز کاربرد دارد. کاربرد این درمان در ام اس در مرحله ی حاد بیماری یا عود (حمله) است و عموماٌ پس از تشخیص مهار نشدن حمله با پالس تراپی (متیل پردنیزولون یا کورتون) توسط پزشک این نوع درمان شروع می‌شود.
در این درمان خون از طرق شالدون (شالدون را در ادامه معرفی می‌کنیم) به دستگاه پلاسمافرزیس وارد می‌شود و پس از اضافه شدن ماده‌ی ضدانعقادی سانتریفیوز شده تا پلاسما از سایر اجزای خون(گلبول‌های سفید،گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها) جدا شود. سپس سایر اجزای خون به همراه جایگزین پلاسما (پلاسمای تازه از اهداکنندگان یا آلبومین) به بدن بیمار بازگردانده می‌شود. این درمان به کم شدن آنتی بادی‌ها پس از حمله و تولید کمتر آن‌ها کمک می‌کند.
پلاسمافرزیس در بیمارستان انجام می‌شود و بیمار از ابتدا تا پایان این درمان که حدود ۱۲ تا ۱۵ روز طول می‌کشد باید در بیمارستان بستری و تحت نظر باشد. هر مرحله ی فرآیند پلاسمافرز حدوداٌ ۲ تا ۴ ساعت به طول می‌انجامد ولی چون این مراحل یک روز درمیان انجام می‌شود و با توجه به عملیات قبل از شروع پلاسمافرز (مشاوره و شالدون‌گذاری) مدت بستری شدن بیمار طولانی می‌شود.
تعداد مراحل و میزان پلاسمایی که در هر مرحله باید تعویض شود بستگی به شرایط جسمی بیمار و نظر پزشک معالج دارد ولی عمدتاٌ این درمان در ۵ مرحله انجام می‌شود.
موارد منع استفاده
این درمان برای کسانی که مشکل انعقادی دارند ممکن است توصیه نشود.
احتیاط
در طول درمان به مقدار لازم نوشیدنی‌های غیر الکلی و بدون کافئین استفاده کنید، بهتر است قبل از شروع هر مرحله مثانه‌ی خود را خالی کنید.
عوارض جانبی
حساسیت یا آلرژی، عفونت، خونریزی، افت فشار، کوبیدگی یا ورم
شالدون چیست؟
شالدون یا کاتتر لوله‌ی نرم و پلاستیکی با قطر حدود نصف یک خودکار است. این لوله از راه پوست وارد یکی از سیاهرگ‌های مرکزی بدن می‌شود.این رگ می‌تواند در بالای سینه، روی گردن، کشاله‌ی ران یا دست شما باشد. تشخیص محل شالدون‌گذاری به عهده‌ی پزشک و بسته به شرایط جسمی بیمار است. شالدون‌گذاری در اتاق عمل انجام می‌شود و حدود ۱۵ دقیقه به طول می‌انجامد.
مراقبت‌های شالدون
اگر شالدون در کشاله‌ی ران قرار گرفته شده باشد پانسمان آن هرروز باید عوض شده و از راه رفتن زیاد نیز پرهیز شود. دست‌های خود را مخصوصاٌ بعد از استفاده از سرویس بهداشتی به خوبی بشویید. از خاراندن پوست اطراف شالدون یا دست زدن به آن خودداری کنید. پانسمان شالدون را خیس نکنید. اگر نیاز به استحمام هست به خوبی روی شالدون را بپوشانید تا خیس نشود و بعد از استحمام پانسمان را تعویض کنید. مراقب باشید شالدون کشیده یا تا نشود. مصرف هرگونه داروی تزریقی یا خونگیری از شالدون ممنوع است.
احتیاط در مراقبت از شالدون
تب و لرز،قرمزی،التهاب یا ترشح چرکی از محل شالدون
پلاسمافرزیس چقدر درد دارد؟
برخی از بیماران با شنیدن اسم این درمان در درجه‌ی اول نگران مقدار دردی میشوند که ممکن است طی این درمان متحمل شوند. در این رابطه باید گفت که خود فرآیند پلاسمافرزیس هیچ دردی به همراه ندارد و تنها قسمتی که ممکن است بیمار کمی درد بکشد در مرحله ی شالدون‌گذاری است که آن هم به دلیل تزریق ماده‌ی بی‌حس کننده به محل مورد نظر دردی بسیار کم و به راحتی قابل تحمل است.
منبع:
من پلاسما فرز انجام دادم
کاملا درست و کامل توضیح دادید ممنون
هزینه ای که بیمار باید برای پلاسما فرز پرداخت کند چقدر است؟