افتادگی پا یا فوت دراپ در ام اس (Foot Drop)
افتادگی پا یا فوت دراپ، یکی از علائم بیماری ام اس است که به دلیل ضعف در مچ پا یا اختلال در مسیر عصبی بین پاها و مغز ایجاد می‌شود. فوت دراپ چیست؟ این اختلال به این معنی است که در هنگام پیاده روی نمی‌توان جلوی پا را با زاویه صحیح بلند کرد. در نتیجه، پا به سمت پایین آویزان می‌شود و ممکن است تا سطح زمین پایین بیاید و باعث گیر کردن به زمین و افتادن شود.
افتادگی پای برخی از افراد با اعمال اصلاحاتی در روش زندگی فرد قابل مدیریت است. دستگاه‌های تحریک الکتریکی عملکردی (FES) از پالس‌های الکتریکی کوچکی برای تحریک پا جهت قرار گرفتن در وضعیتی طبیعی‌تر برای پیاده‌روی استفاده می‌کنند، یا می‌توان از وسایل کمکی مچ پا (ارتوتیک یا اُرتز) برای نگه داشتن پا در وضعیتی ثابت و محکم استفاده کرد.
افتادگی پا یا فوت دراپ چیست؟
اگر افتادگی پا را تجربه می‌کنید، ممکن است هنگام راه رفتن پای شما آویزان شود و یا حتی ممکن است این افتادگی به قدری شدید شود که پای خود را را روی زمین بکشید. این امر می‌تواند استفاده از پله‌ها، رد کردن موانع و عبور از سطوح ناهموار را دشوارتر کرده و شما را در خطر افتادن و آسیب دیدگی قرار دهد.
برای جبران این امر می‌توانید روش گام بداری خود را تغییر دهید تا مطمئن شوید از تمامی موانع سر راه خود به درستی عبور خواهید کرد. معمولاً این کار با بلند کردن بیشتر پا انجام می‌شود، مثل اینکه همیشه از پله‌ها بالا می‌روید، اما این روش پیاده روی نیاز به تلاش و صرف انرژی بیشتر دارد. ممکن است پاهای شما به سرعت خسته شوند و ممکن است احساس لرزش کنید. با گذشت زمان، این امر می‌تواند منجر به مشکلات دیگری مانند درد در باسن یا پایین کمر، سفت شدن عضلات و عدم تعادل شود.
چه عواملی باعث ایجاد افتادگی پا می‌شود؟
در ام اس، افتادگی پا به دلیل ضعف در مچ پا یا اختلال در مسیر عصبی که به سمت مغز می‌رود و از آن خارج می‌شود، و نه در اعصاب موجود در عضلات پا ایجاد می‌شود. این امر منجر به هماهنگی ضعیف در پا و مچ پا می‌شود و بر شیوه راه رفتن شما تأثیر می‌گذارد.
اگر هماهنگی بین پیام‌های عصبی و عضلات پا و مچ پا وجود نداشته باشد، هنگام برداشتن قدم نمی‌توان پا را به زاویه صحیح بلند کرد، بنابراین انگشتان پا به سمت پایین خم می‌شوند یا در امتداد زمین قرار می‌گیرند و یا شما پایتان را به سمت پایین پرت می‌کنید.
سایر علائم ام اس می‌توانند افتادگی پا را بدتر کنند. بی حسی یا سایر احساسات تغییر یافته در پاهای شما ممکن است احساس کردن کف پا را دشوار کند. ضعف عضلانی یا اسپاسم در عضلات پا می‌تواند کنترل پا و کنترل پایی که به سمت پایین خم شده است را دشوارتر کند.
چه تعدادی از افراد افتادگی پا را تجربه می‌کنند؟
اگرچه افتادگی پا یک علامت شناخته شده در ام اس است، اما هیچ آماری در دسترس نیست تا تخمین زده شود که تعداد مبتلایان به ام اس که از این علامت رنج می‌برند چند نفر است.
در صورت بروز افتادگی پا چه کاری می‌توانم انجام دهم؟
اگر هنگام راه رفتن در بلند کردن قسمت جلویی پای خود از زمین مشکل دارید، ممکن است افتادگی پا داشته باشید. این امر می‌تواند باعث اجبار به آگاهی دائم از وضعیت پای خود شده و ممکن است شما را خسته کند. اگر در مورد راه رفتن خود نگران هستید، با پرستار یا متخصص مغز و اعصاب خود تماس بگیرید، یا از پزشک معالج خود بخواهید برای مراجعه به جایی که بتوانید این مشکل خود را ارزیابی کنید شما را راهنمایی کند.
چگونه می‌توان افتادگی پا را درمان کرد؟
افتادگی پا با استفاده از روش‌های درمانی و اعمال برخی اصلاحات در شیوه زندگی قابل مدیریت است، اما ممکن است مدتی طول بکشد تا بفهمید که چه روشی برای شما بهتر است.
فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست می‌تواند در مورد تمرینات تقویت عضلات پا و مچ پا شما را راهنمایی کند. آنها همچنین می‌توانند در درمان علائم دیگری که باعث افتادگی پای شما می‌شوند، مانند اسپاسم یا اختلالاتی که در نتیجه سایر مشکلات بوجود آمده است، مانند تغییر در روش راه رفتن کمک کنند. علاوه بر تمرینات، آنها می‌توانند درمورد تجهیزات لازم برای اصلاح موقعیت پا، از جمله تحریک الکتریکی عملکردی، شما را راهنمایی کنند.
ارتز پا
ارتز مچ پا (AFO)، که به عنوان اسپلینت یا بریس نیز شناخته می‌شود، وسیله ای است که معمولاً از جنس پلاستیک یا فیبر است که در قسمت پایینی پا پوشیده می‌شود. این وسیله در هنگام راه رفتن پا و مچ پا را در حالت صحیح نگه می‌دارد و در نزدیکی سطح پا قرار می‌گیرد تا در زیر جوراب و شلوار پنهان شود. درصورت صلاح دید متخصص بهداشت و درمان شما ممکن است به یک متخصص ارتوتیست، که متخصص اندازه‌گیری و تجویز ارتز است، ارجاع داده شوید.
تحریک الکتریکی عملکردی (FES)
FES دستگاهی است که محرک‌های الکتریکی کوچکی را مستقیماً بر اعصاب عضلات آسیب دیده اعمال می‌کند تا حرکت پا را هنگام راه رفتن تحریک کند. این دستگاه بر روی پا یا دور کمر پوشیده شده و توسط یک سنسور که در کفش قرار داده می‌شود فعال می‌گردد. ارزیابی یک فیزیوتراپیست که در استفاده از FES آموزش دیده است، لازم است تا دریابد که آیا این دستگاه برای شما مناسب است یا خیر. اطلاعات بیشتر در مورد FES را می‌توانید در مطلب تحریک الکتریکی عملکردی FES مشاهده کنید.
چگونه می‌توانم خودم افتادگی پا را کنترل کنم؟
در صورت ابتلا به افتادگی پا گزینه‌هایی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید در کاهش خطر افتادن به خودتان کمک کنید، که باید در کنار یکی از روش‌های درمانی از آنها استفاده کنید.
پاپوش
- کفش مناسب می‌تواند به حمایت از پا کمک کند و از کشیدن پا در امتداد زمین بکاهد.
- کفش‌های بنددار و چسبی که قابل تنظیم هستند ممکن است از شل شدن کفش در اثر سایش و لغزش جلوگیری کنند.
- چکمه‌ها نیز می‌توانند مفید باشند زیرا پشتیبانی از مچ پا را فراهم می‌کنند
- از پوشیدن کفش‌های دست و پا گیر یا سنگین که به سرعت عضلات شما را خسته می‌کنند، خودداری کنید.
آگاهی
- هنگام حرکت، متمرکز و مراقب باشید و از محیط اطراف خود آگاه باشید: مکان و محیط خود را برای خطر راه پیمایی‌ها ارزیابی کنید.
- حرکت خود را برنامه ریزی کنید، در نظر بگیرید کدام مسیر کمترین خطر یا کمترین موانع را دارد. اگر مانعی وجود دارد، آیا می‌توان با خیال راحت مانع را جابجا کرد و یا آن را دور زد؟
خطرات را برطرف کنید
- درجه خاصی از درهم و برهمی جزء اجتناب‌ناپذیر زندگی روزمره است، اما سعی کنید مسیرهای اصلی خود در اطراف خانه را عاری از موانع نگه دارید.
- از ترمزهای جلوگیری کننده لغزش در زیر فرش‌ها به خصوص در حمام و اتاق خواب استفاده کنید، یا برداشتن کامل فرش‌ها را در نظر بگیرید.
- درمورد وسایل الکتریکی، سعی کنید سیم‌ها و کابل‌ها را در قسمت‌هایی از خانه که در آنجا پیاده روی می‌کنید پوشانده یا جمع کنید تا از بیرون افتادن آنها جلوگیری کنید. قرقره‌ی جمع کننده کابل می‌تواند به برگرداندن کابل‌ها به دور از مکان‌هایی که ممکن است خطر خطرناک باشد، کمک کند.
منبع:
