سؤالات متداول درباره داروی اوزانیمود خوراکی و شروع آن
سازمان غذا و داروی ایالات متحده زپوسیا Zeposia (اوزانیمود، بریستول مایرز اسکوئیب) را در مارس ۲۰۲۰ به عنوان یک درمان اصلاح کننده بیماری برای افراد بالغ با اشکال عود کننده ام اس تصویب کرد و تجویز این دارو از ۱ ژوئن ۲۰۲۰ آغاز شده است، در برخورد با این داروی جدید ممکن است سوالاتی برای شما مطرح شود که در این مطلب به سوالات متداول در مورد این دارو می‌پردازیم.
نام تجاری زپوسیا Zeposia – برای درمان انواع عود کننده ام اس
سوال – زپوسیا برای درمان کدام نوع ام اس تایید شده است؟
جواب – سازمان غذا و داروی آمریکا زپوسیا را برای معالجه انواع مختلفی از بیماری ام اس که شامل سندرم جدا شده بالینی ( CIS – دوره اولیه بیماری که فرد قسمت اولیه علائم عصبی را تجربه می‌کند)، ام اس عود کننده و بهبود یابنده، و ام اس پیشرونده ثانویه فعال تأیید کرده است. افراد مبتلا به ام اس پیشرونده ثانویه فعال پیشرفت ناتوانی دارند اما همچنان عودهای حاد یا فعالیت جدید در MRI را نیز از خود نشان می‌دهند.
سوال – مصرف زپوسیا اوزانیمود چگونه است؟
جواب – این دارو به شکل کپسول است و روزانه یک بار از طریق دهان مصرف می‌شود. شروع زپوسیا ممکن است منجر به کاهش موقت ضربان قلب شود. برای کمک به کاهش این عارضه جانبی احتمالی، زپوسیا از دوز کم شروع و به تدریج و در طی ۷ روز این دوز افزایش می‌یابد تا به دوز استاندارد و ثابت برسد. بعد از دریافت اولین دوز، نیاز به چکاپ بیمار در مطب وجود ندارد.
سوال – عوارض جانبی احتمالی زپوسیا اوزانیمود چیست؟
جواب – شایعترین عارضه جانبی مشاهده شده در آزمایش‌های بالینی عفونت تنفسی فوقانی، افزایش اعداد تست‌های عملکرد کبد، فشار خون پایین بعد از ایستادن، عفونت ادراری، کمردرد و فشار خون بالا بوده است. گزارش شده است که احتمال بروز عوارض جانبی جدی برای کسانی که دچار عفونت بوده و از زپوسیا استفاده کرده‌اند، بیشتر است. سابقه مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی یا پیشگیری کننده از پاسخ سیستم ایمنی ممکن است باعث شود که زپوسیا توانایی مبارزه بدن شما با عفونت‌ها را بیشتر کاهش دهد. مصرف زپوسیا برای افرادی که انواع خاصی از بیماریهای قلبی دارند توصیه نمی‌شود.
تجویز زپوسیا نیازمند دانستن اطلاعاتی شامل چندین هشدار و اقدامات احتیاطی است.
زپوسیا اوزانیمود:
- تعداد گلبولهای سفید را کاهش می‌دهد، بنابراین ممکن است خطر عفونت‌ها، از جمله عفونت‌های جدی افزایش یابد
- ممکن است باعث ورم ماکولا (تورم در پشت چشم) شود
- ممکن است باعث کاهش موقتی ضربان قلب شود
- ممکن است عملکرد ریه را کاهش دهد
- ممکن است آسیب کبدی ایجاد کند
- ممکن است فشار خون را افزایش دهد
- ممکن است به جنین آسیب برساند، بنابراین زنان باردار باید در طی مصرف و ۳ ماه پس از قطع زپوسیا از باردار شدن پیشگیری کنند
- ممکن است بعد از متوقف کردن مصرف زپوسیا ناتوانی شدید ایجاد شود
سوال – چرا فرد مبتلا به ام اس باید یک درمان اصلاح کننده بیماری را در نظر بگیرد؟
جواب – انجام یک روش درمانی برای اصلاح بیماری در حال حاضر بهترین راه برای کاهش فعالیت بیماری ام اس و وخیم‌تر شدن وضعیت در آینده است. نتایج مطالعات انجام شده روی افراد در کارآزمایی‌های بالینی که بخشی از آن‌ها درمان را زودتر شروع کرده و بخشی از دارونمای غیرفعال استفاده کردند، حاکی از آن است که درمان زودرس مزایای مهمی را در برابر تجمع ناتوانی ارائه می‌دهد، که به طور کلی توسط کسانی که بعداً شروع به درمان کردند به آن اندازه دیده نشد.
انتخاب یک روش درمانی ام اس باید با همکاری عوامل ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی ام اس و با در نظر گرفتن عوامل مختلفی از جمله اثربخشی هر درمانی که در حال حاضر از آن استفاده می‌شود، انجام شود و خطرات و مزایای احتمالی، هزینه‌ها و فاکتورهای سبک زندگی را نیز مدنظر قرار دهد.
سوال – چه موقع زپوسیا در دسترس قرار خواهد گرفت؟
جواب – بریستول مایرز اسکوئیب اعلام کرده است که از اول ژوئن سال ۲۰۲۰، زپوسیا اوزانیمود در امریکا آماده تجویز است.
سوال – آیا باید روش درمانی فعلی خود را به درمان با اوزانیمود تغییر دهیم؟
جواب – تصمیم در مورد مصرف زپوسیا باید با همکاری عوامل ارائه دهنده بیماری ام اس، پزشک متخصص و با در نظر گرفتن عوامل مختلفی از جمله اثربخشی هر درمانی که در حال حاضر استفاده می‌دهید، خطرات و مزایای احتمالی و همچنین هزینه‌ها و عوامل شیوه زندگی گرفته شود. سؤالات مهمی که برای مصرف زپوسیا باید با ارائه دهنده خود مورد بحث قرار دهید عبارتند از:
- میزان تاثیر داروی فعلی من روی روند بیماری‌ام چگونه است؟
- تحمل من در مورد خطر بروز عوارض جانبی شناخته شده چقدر است؟
- تحمل من در مورد خطر عوارض جانبی که ممکن است با استفاده طولانی مدت پدیدار شود چیست؟
- انتخاب داروی من چه تاثیری بر توانایی من یا برنامه‌های من برای بارداری خواهد گذاشت؟
- هزینه‌های این دارو در مقایسه با درمان فعلی من چه تفاوت‌هایی دارد؟
سوال – بیمار تا چه مدتی می‌تواند زپوسیا اوزانیمود دریافت کند؟
جواب – هیچ محدودیت زمانی مشخص برای مصرف اوزانیمود وجود ندارد.
سوال – آیا این دارو برای افراد خاصی منع مصرف دارد؟
جواب – اوزانیمود نباید برای افرادی که دارای انواع خاصی از بیماریهای قلبی، افرادی که دچار آپنه شدید خواب درمان نشده، یا برای افرادی که مهارکننده مونوآمین اکسیداز MAO مصرف می‌کنند (که نوعی اولیه از داروهای ضد افسردگی است، مانند سلژیلین، فنلزین و لاینزولید) تجویز شود.
علاوه بر این، توصیه نمی‌شود که فرد داروهای خاصی را به همراه زپوسیا اوزانیمود مصرف کند، زیرا این ممکن است باعث فشار خون بالا شود. این داروها شامل مسکن‌های اپیوئید، داروهایی برای درمان افسردگی، داروهای خاص برای درمان درد ناشی از بیماری ام اس، داروهای معالجه بیماری پارکینسون و برخی از داروهای ضد احتقان بدون نسخه (pseudoephedrine) است. در افرادی که این نوع داروها را همراه با زپوسیا مصرف می‌کنند، باید فشار خون مرتباً کنترل شود.
سوال – آیا شخصی که از زپوسیا استفاده می‌کند، باید آزمایش‌های پزشکی خاصی را انجام دهد؟
جواب – اطلاعات مورد نیاز برای تجویز شامل توصیه‌هایی به ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی در مورد آزمایش‌هایی است که افراد قبل از شروع مصرف زپوسیا باید انجام دهند. از جمله:
- آزمایش شمارش کامل خون (CBC)
- آزمایش عملکرد کبد
- معاینه چشم در مبتلایان به اختلالات خاص چشم (یووییت یا ورم ماکولا) یا دیابت
- ارزیابی قلبی/الکتروکاردیوگرام
- آزمایش آنتی بادی‌های ضد ویروس واریسلا زوستر (ویروس زونا) در خون. در افرادی که منفی هستند، واکسیناسیون با VZV توصیه می‌شود. اگر واکسیناسیون با واکسن‌های دارای ویروس زنده ضعیف شده لازم باشد، باید حداقل ۱ ماه قبل از شروع زپوسیا اوزانیمود انجام شود.
- هیچ توصیه ای برای انجام آزمایش‌هایی پس از شروع مصرف زپوسیا وجود ندارد.
سوال – آیا اوزانیمود برای ام اس پیشرونده اولیه یا ام اس پیشرونده ثانویه غیر فعال آزمایش می‌شود؟
جواب – در حال حاضر خیر.
سوال – آیا شروع مصرف زپوسیا اوزانیمود در رمان بیماری همه گیر COVID-19 ایمن است؟
جواب – بسیاری از کارشناسان معتقدند که در طی همه گیری COVID-19، یک روش درمانی برای بیماری (DMT) از جمله زپوسیا بی‌خطر است. زپوسیا ممکن است خطر عفونت‌ها، از جمله COVID-19 را افزایش دهد. این باید در برابر عوامل دیگری از جمله فعالیت ام اس، سن شما، سایر شرایط پزشکی و سایر عوامل بالقوه تأثیرگذار بر DMT شما سنجیده شود. این یک تصمیم دشوار است و نیاز به یک بحث کامل با پزشک ام اس متخصص شما دارد.
اطلاعات کامل در مورد داروری زپوسیا اوزانیمود، روش مصرف، عوارض جانبی و… این دارو را می‌توانید در مطلب اختصاصی داروی زپوسیا اوزانیمود – Zeposia Ozanimode مشاهده کنید.
منبع:
