میلین چیست؟
نورونها (رشتههای عصبی) ساختارهایی در سیستم عصبی هستند که به ما امکان میدهند تا فکر کنیم، ببینیم، بشنویم، صحبت کنیم، احساس کنیم، دفع کنیم (روده/مثانه) و حرکت کنیم. هر نورون از بدن سلول (cell body) و آکسون (پسوند بدن سلول که حامل پیام است) ساخته شده است. بیشتر آکسون های موجود در سیستم عصبی مرکزی در میلین (Myelin) پیچیده میشوند، مادهای سرشار از لیپیدها (مواد چربی) و پروتئینها. میلین مانند پوشش اطراف سیم الکتریکی، آکسون را عایقبندی و از آن محافظت کرده و به سرعت انتقال پیام عصبی کمک میکند.
میلین در دستگاه عصبی مرکزی (CNS) و دستگاه عصبی محیطی (PNS) وجود دارد. اما در ام اس فقط دستگاه عصبی مرکزی تحت تاثیر قرار میگیرد. میلین CNS توسط سلولهای خاصی به نام الیگودندروسیتها تولید میشود. میلین PNS توسط سلولهای شوآن تولید میشود. این دو نوع میلین از نظر شیمیایی متفاوت هستند، اما هر دو عملکرد مشابهی را انجام میدهند – برای ترویج انتقال کارآمد یک پیام (پالس) عصبی در امتداد آکسون.
یک واکنش غیرطبیعی در سیستم ایمنی موجب حمله به میلینها میشود
در ام اس، یک پاسخ سیستم ایمنی غیر طبیعی باعث التهاب در دستگاه عصبی مرکزی می شود. این فرآیند:
- به میلین و الیگودندروسیتها صدمه زده و آن ها را از بین میبرد.
- باعث آسیب به رشته عصبی زیر میلین میشود.
- نواحی آسیب دیده (ضایعات یا زخمها – پلاک ها) در امتداد عصب ایجاد میکند، که میتوانند در تصویربرداری با ام آر آی (MRI) شناسایی میشوند (و برای تعریفشان از اصطلاح “پلاک” استفاده میشود).
- کند یا متوقف کردن پیام عصبی و ایجاد علائم عصبی ام اس
تلاشهای پژوهشی مختلفی برای یافتن راههایی برای ترمیم میلین در حال انجام است
دانشمندان دریافتهاند که بدن با تحریک الیگودندروسیتهای موجود در منطقه – یا با جذب الیگودندروسیتهای جوان از مناطق دیگر – شروع به ساخت میلین جدید در محل آسیب دیده کنند. با این حال، این روند ترمیم طبیعی کند و ناقص است. دانشمندان در حال بررسی چندین استراتژی مختلف برای تحریک ترمیم میلین هستند، از جمله آزمایش داروهای موجود، یافتن راههایی برای تحریک الیگودندروسیتها برای تولید میلین، و راههایی برای محافظت از الیگودندروسیتها و میلین در برابر آسیبهای بیشتر. در این زمینه بد نیست مطلب پنج نکته جدید که باید درباره ترمیم میلین بدانید را مشاهده کنید.
بیماری ام اس یک بیماری خودایمنی است که در آن طی یک واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به دستگاه اعصاب مرکزی (CNS) حمله میکند. اگر در مورد این بیماری اطلاعات کافی ندارید میتوانید با مطلب ام اس چیست؟ شروع کنید.
منبع: