ترمیم بافت های آسیب دیده
ترمیم بافت های آسیب دیده دستگاه عصبی، ترمیم میلین، روکشهایی که رشتههای عصبی را پوشش داده و محافظت میکنند در ام اس وارد فاز تحقیقاتی مختلفی شده است.
ترمیم دستگاه عصبی – معکوس کردن آسیب برای بازیابی مجدد عملکرد
ترمیم بافت های آسیب دیده دستگاه عصبی، به ویژه میلین، روکشهایی که آکسونها (رشتههای عصبی) را پوشش داده و محافظت میکنند (که در ام اس به آنها آسیب وارد میشود)، تا چند سال پیش فقط یک رویا بود. امروز این امر مهم به عنوان یک استراتژی برای بازگرداندن عملکرد افراد (که ام اس از آنها گرفته است) و یا کاهش یا توقف پیشرفت این بیماری مطرح میشود. این پیشرفت چشمگیر به دلیل تلاشهای انجمن ملی ام اس آمریکا و سرمایهگذاریهای تحقیقاتی چند میلیون دلاری است.
ما در یک لحظه مهم و اساسی قرار داریم که راهحلهای رسیدن به موفقیت میتواند جهان را برای همه مبتلایان به بیماری ام اس تغییر دهد. از جمله رویکردهای مورد استفاده برای رسیدن به این موفقیت:
- آزمایشهای بالینی برای تحریک ظرفیت طبیعی مغز برای ترمیم خود.
- آزمایش توانایی سلولهای بنیادی در درمان آسیبهای ام اس.
- یافتن راههایی برای محافظت از دستگاه عصبی برای انجام ترمیم طبیعی میلین.
- تدوین روشهای بهتر برای پیگیری ترمیم موفق.
این حوزه تحقیقاتی هیجانانگیز با تامین بودجه انجمن جهانی ام اس در سال ۲۰۰۵ برای چهار تیم تحقیقاتی که در زمینه محافظت و ترمیم دستگاه عصبی متمرکز شده بودند، مورد توجه قرار گرفت. طی پنج سال، این تیمها بیش از ۱۰۰ محقق را درگیر این پروژه کردند، بیش از ۱۸۰ مقاله تحقیقاتی تهیه کردند، اهداف درمانی جدید را شناسایی کردند و کارآزماییهای بالینی را برای آزمایش استراتژیهای محافظتکننده عصبی انجام دادند.
ارتقاء ظرفیت طبیعی برای ترمیم
تحقیقات نشان میدهد که مغز میلین را تا حدی ترمیم میکند، اما ترمیم میلین ممکن است متوقف شود. در حالی که ما به طور کامل نمیدانیم که چرا ترمیم در ام اس انجام نمیشود، آزمایشهای اولیه بالینی برای آزمایش توانایی در تحریک ترمیم میلین در حال انجام است. انجمن در حال پشتیبانی از تحقیق در مورد مولکولهای کلیدی است که برای سلولهای سازنده میلین (الیگودندروسیتها) مهم هستند و ممکن است اهدافی برای تقویت ترمیم میلین باشند. راه حلهای نویدبخش برای بازیابی عملکرد افراد مبتلا به ام اس بسیار به ما نزدیک هستند:
- در یک کارآزمایی بالینی کوچگ، فاز II، کلماستین آنتیهیستامین خوراکی به طور متوسط انتقال سیگنالهای الکتریکی در عصب بینایی را در شرکتکنندگان مبتلا به ام اس که آسیب عصب بینایی داشتند، بهبود بخشید. کلماستین به عنوان یک ماده دارای خاصیت ترمیم میلین شناسایی شد.این شناسایی از طریق تحقیقات بالینی انجام شده توسط دکتر Jonah Chan (که با دریافت جایزه Barancik برای نوآوری در ام اس برای اولین بار همراه بود) و توسط انجمن ملی ام اس آمریکا تامین شده بود انجام شد.
- چندین طرح تحقیقاتی تجاری با پشتیبانی انجمن ملی ام اس آمریکا در حال بررسی راهکارهایی برای افزایش توانایی الیگودندروسیتها برای تکثیر در مناطقی از آسیب میلین جهت تسهیل در ترمیم هستند. به عنوان مثال، این انجمن از محققان دانشگاه نیویورک پشتیبانی میکند، در این تحقیقات دریافتند که با مسدود کردن یک مولکول موجود در سلولهای بنیادی خاص، آنها میتوانند ترمیم میلین و برخی از بهبودیها را در موشهایی که دارای بیماری ام اس هستند تحریک کنند.
درمان با سلولهای بنیادی
در زمینه تحقیقات نوآورانه پیشرفت مهیجی وجود دارد که مربوط به پتانسیل بسیاری از انواع سلولهای بنیادی برای کاهش سرعت فعالیت بیماری ام اس و همچنین ترمیم آسیب دستگاه عصبی است. با توجه به نیاز فوری به درمانهای مؤثرتر برای بیماری ام اس، به ویژه برای افرادی که دارای اشکال پیشرونده این بیماری هستند، ما معتقدیم که باید پتانسیل انواع درمانهای سلولی مورد بررسی قرار گیرد. انجمن ملی ام اس آمریکا در حال حاضر از ۱۲ پروژه تحقیقاتی در زمینه کشف انواع مختلف سلولهای بنیادی از جمله سلولهای گرفته شده از مغز استخوان، چربی و پوست پشتیبانی میکند و ۶۸ مطالعه سلولهای بنیادی را طی ۱۰ سال گذشته پشتیبانی کرده است.
محافظت از دستگاه عصبی
برای جلوگیری از آسیب بیشتر و فرصت دادن به ترمیم طبیعی میلین، انجمن با تأمین بودجه کارآرماییهای بالینی، روشهای درمانی با پتانسیل محافظت از دستگاه عصبی را بررسی میکند. مثلا:
- Ibudilast – یک داروی تغییر شکل داده شده با پتانسیل محافظت از اشکال پیشرونده ام اس (تأمین شده توسط بنیاد کلینیک کلیولند و شبکه NeuroNEXT موسسه ملی بهداشت). ibudilast به خوبی تحمل شد (عوارض کمی داشت) و سرعت آتروفی مغز را نسبت به دارونما کاهش داد.
- اسید لیپوئیک – آنتی اکسیدان ممکن است به جلوگیری از آسیب به رشتههای عصبی در ام اس کمک کند.
- Phenytoin – تحقیقی که بخشی از آن توسط انجمنهای ام اس ایالات متحده و انگلیس تأمین شده است، نشان داد که مبتلایان به التهاب عصب بینایی ( التهاب عصب بینایی اغلب اولین علامت بیماری ام اس است) که در حال انجام این روش درمانی بودند، نسبت به کسانی که دارونما گرفته بودند ۳۰% کمتر آسیب به لایه رشته عصبی داشتند. نتایج در یک مطالعه بزرگتر نیاز به تأیید دارد.
- کارآزمایی MS-SMART که در حال آزمایش سه روش درمانی است که ممکن است دارای خواص محافظت کننده عصبی در آم اس پیشرونده ثانویه باشد (که با همکاری انجمن پزشکی انگلستان تأمین میشود).
پیگیری ترمیم
انجمن تحقیقاتی برای یافتن راههایی برای تشخیص اینکه دستگاه عصبی در کارآزماییهای بالینی آینده (از طریق درمان توسط پزشک) ترمیم یا محافظت میشود یا خیر، فعالیتهای مختلفی انجام میدهد. رویکردها برای رسیدن به این هدف شامل موارد زیر است:
- تصویربرداری غیرمتعارف از مغز و اسکن اعصاب در پشت چشم
- نشانگرهای زیستی در خون یا مایع نخاعی – که میتواند “ردپایی” باشد که بطور غیرمستقیم نشاندهنده موفقیت یک روش ترمیم درمانی باشد.
- خوانش بالینی بهتر – اندازه گیری نتیجه – که میتواند تشخیص دهد که آیا یک درمانی ترمیمی یا محافظتی درست کار میکند یا نه، بدون نیاز به سالها تحت نظر گرفتن دوره ی بیماری
یافتن راه حلهای ترمیم
دستیابی به موفقیت در حوزه ترمیم بافت های آسیب دیده دستگاه عصبی (که اولویت انجمن ملی ام اس آمریکاست) باعث پیشرفت زندگی در افراد مبتلا به ام اس میشود. این کار میتواند به ما اجازه دهد عملکرد عصبی را برای مبتلایان به انواع ام اس از جمله اشکال پیشرونده بیماری بازیابی کنیم.
منبع: