سندرم دویک یا Neuromyelitis Optica (NMO)
نورومیلیت اپتیکا یا NMO نوعی بیماری است که بر چشم و نخاع شما تأثیر میگذارد. این بیماری به بیماری سندرم دویک نیز معروف است. این اختلال خیلی رایج نیست – فقط در حدود ۴۰۰۰ نفر در ایالات متحده آمریکا این بیماری را دارند (آمار مربوط به سال ۲۰۱۸ است).
دلیل بروز NMO حمله سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم دستگاه عصبی مرکزی (مغز و نخاع) است (همانند ام اس). این حملات ممکن است طی روزها یا هفتهها اتفاق بیفتد، که به این نوع NMO “دویک مونوفازیک” گفته میشود. یا ممکن است بین حملات فاصله زیادی باشد، حتی ماهها یا سالها، که به این نوع NMO “دویک عود کننده” گفته میشود. در دویک عود کننده، علائم از بین میروند اما میتوانند به مرور زمان برگردند و بدتر شوند.
زنان و مردان به یک اندازه احتمال ابتلا به نوع مونوفازیک را دارند، اما شانس ابتلای زنان به نوع عود کننده این بیماری بیشتر از مردان است. کودکان نیز میتوانند به این بیماری مبتلا شوند.
علائم سندرم دویک
علائم NMO در دو دسته قرار میگیرد. در صورت بروز هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید:
- نوریت اپتیک: التهاب عصب بینایی (این عصب اطلاعات را از چشم شما به مغز منتقل میکند). ممکن است احساس درد ناگهانی در داخل چشم خود داشته باشید. این امر میتواند منجر به بروز مشکلاتی چون عدم بینایی واضح یا حتی نابینایی شود. این حالت معمولاً فقط در یک چشم اتفاق میافتد، اما میتواند در هر دو چشم نیز بروز کند.
- میلیت عرضی: التهاب نخاع. این علامت میتواند باعث ایجاد مشکلات در بازوها و پاها از جمله درد، ضعف، بی حسی یا فلجی شود. همچنین میتواند به از دست دادن کنترل مثانه و روده شما منجر شود. ممکن است دچار حالت تهوع، استفراغ، سکسکه، سفتی گردن یا سردرد شوید.
کودکانی که دارای NMO هستند ممکن است گیج یا دچار تشنج شوند و یا به حالت اغما (کما) بروند.
سندرم دویک (NMO) ام اس نیست
ام اس نیز میتواند باعث ایجاد التهاب در دستگاه عصبی مرکزی شده و حرکت را برای فرد دشوار سازد. در گذشته پزشکان تصور میکردند که NMO نوعی بیماری ام اس است. اکنون تحقیقات نشان میدهد که آنها از هم متفاوتند:
- ام اس معمولاً آهسته تر و در مدت زمان طولانی تر اتفاق میافتد.
- آزمایش خون برای تشخیص NMO وجود دارد، اما آزمایش خونی برای تشخیص ام اس وجود ندارد.
- در ابتدای ابتلای شما به NMO ام آر آی شما طبیعی به نظر میرسد، اما در ام اس اینطور نیست.
- در NMO ممکن است حالت تهوع، استفراغ و سکسکه ایجاد شود. این معمولاً در ام اس رخ نمی دهند.
علت
پزشکان مطمئن نیستند که چه عواملی باعث ایجاد NMO میشود. به نظر نمیرسد که سابقه خانوادگی در ایجاد این بیماری دخیل باشد، اما بسیاری از افرادی که مبتلا به آن هستند دارای بیماریهای خود ایمنی دیگری نیز هستند، که در آنها بدن به اشتباه به سلولهای سالم حمله میکند. یا ممکن است اعضای خانواده آنها سابقه ابتلا به این نوع بیماریها را داشته باشند. برخی از نمونههای بیماریهای خود ایمنی عبارتند از: دیابت نوع ۱، آرتریت روماتوئید، پسوریازیس و ویتیلیگو.
تشخیص
پزشک شما را معاینه و مسائل قدرت تفکر، دید، گفتار، قدرت فیزیکی اندامها و رفلکسهای شما را بررسی میکند. او ممکن است بخواهد مایع نخاع و خون شما را آزمایش کند. بیش از ۷۰٪ افرادی که دارای NMO هستند، پروتئین خاصی در خون خود دارند که آنتی بادی نامیده میشود.
همچنین ممکن است پزشک شما بخواهد به ستون فقرات شما نگاه کند تا ببیند این التهاب وجود دارد یا خیر. یک روش برای انجام این کار با آزمایشی به نام MRI است. در این آزمایش برای ایجاد تصویری از نخاع شما از یک آهنربای بزرگ و یک کامپیوتر استفاده میشود.
همچنین ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک متخصص و معالجه چشم (چشم پزشک) داشته باشید.
درمان
هیچ درمانی برای سندرم دویک NMO وجود ندارد، اما شما میتوانید کارهایی را انجام دهید که احساس بهتری داشته باشید یا حمله را درمان کنید. این علائم معمولاً با استفاده از استروئیدها یا کورتیکواستروئیدها که به کاهش التهاب کمک میکنند، بهتر میشوند. سایر داروها ممکن است به شما در جلوگیری از مبارزه بدن با سلولهای خوب و جلوگیری از حملههای بعدی کمک کنند.
همچنین ممکن است برای درمان علائمی مانند درد یا مشکلات مثانه و روده به چندین دارو نیاز داشته باشید.
پزشک شما ممکن است درمانی به نام پلاسمافرزیس را پیشنهاد کند. در این درمان خون شما وارد دستگاهی میشود، بعد از سانتریفیوژ پلاسما از سایر اجزای خون جدا میگردد، پلاسمای تازه یا یک جایگزین پلاسما به خون اضافه شده و به بدن بازگردانده میشود.
منبع: