بوتولینوم توکسین بوتاکس – OnabotulinumtoxinA
| نام برند: |
بوتاکس |
| نام شیمیایی: | اونابوتولینوم توکسین A |
| درمان در ام اس: | درمان بهبود دهنده علائم، درمان اختلالات ادراری، درمان اختلال عملکرد مثانه، درمان اسپاسم |
| درمان اصلی: | درمان اختلالات ادراری، درمان اختلال عملکرد مثانه، درمان اسپاسم |
| داروهای معادل: |
انواع مختلفی از محصولات بوتولینوم توکسین (توکسین A و B) با کاربردهای مختلف (درمان مشکلات چشم، سختی/اسپاسم عضلات، میگرن، مثانه بیش‌فعال و استفاده در مسائل زیبایی) وجود دارد. بوتولینوم توکسین با نام بوتاکس نیز شناخته می‌شود. برندهای (نام‌های تجاری) مختلف این دارو مقادیر مختلفی از دارو را ارائه می‌دهند. پزشک شما باید محصول مناسب را برای شما انتخاب کند.
بوتولینوم توکسین برای درمان برخی از اختلالات چشم مانند انحراف چشم (استرابیسم) و چشمک زدن کنترل نشده (بلفارواسپاسم)، برای درمان سفتی/اسپاسم عضلات یا اختلالات حرکتی (مانند دیستونی گردنی، تورتیکولی یا کژگردنی) و برای کاهش چین‌وچروک‌های پوست (مسائل زیبایی) استفاده می‌شود. برای جلوگیری از سردردهای پی‌درپی در افراد مبتلا به میگرن نیز از این دارو استفاده می‌شود. بوتولینوم توکسین با مسدود کردن آزاد سازی یک ماده شیمیایی به نام استیل کولین، عضلات را شل می‌کند.
بوتولینوم توکسین همچنین برای درمان مثانه بیش‌فعال توسط بیمارانی که سایر داروها بر روی آن‌ها کارساز نیستند یا نمی‌توانند عوارض جانبی سایر داروها را تحمل کنند، استفاده می‌شود. این دارو به کاهش نشت ادرار، کاهش احساس نیاز فوری به ادرار کردن و رفت‌وآمد کمتر به دستشویی کمک می‌کند.
از این دارو برای درمان تعریق شدید زیر بغل و بزاق اضافی نیز استفاده می‌شود. بوتولینوم توکسین با مسدود کردن مواد شیمیایی که غدد عرق و بزاق را فعال می‌سازند، عمل می‌کند.
بوتولینوم توکسین یک درمان نیست و علائم شما با کاهش اثر دارو به‌تدریج برمی‌گردند.
روش مصرف | احتیاط | اوردوز | دوزهای فراموش شده | عوارض جانبی | تداخلات دارویی | شرایط نگهداری
روش مصرف
قبل از شروع استفاده از بوتولینوم توکسین یا بوتاکس و قبل از هر بار تزریق، راهنمای دارویی و بروشور اطلاعات بیمار که توسط داروساز تهیه شده است را بخوانید. اگر در مورد اطلاعات این دارو سؤالی دارید، با پزشک یا داروساز خود بپرسید.
تزریق بوتاکس توسط یک متخصص بهداشت و درمان با تجربه (پزشک یا پرستار) انجام می‌شود. در هنگام درمان اختلالات چشم، سفتی/اسپاسم عضلات و چین‌وچروک پوست، این دارو به عضلات آسیب‌دیده (به‌صورت عضلانی) تزریق می‌شود. هنگامی که از این دارو برای جلوگیری از میگرن استفاده می‌شود، به عضلات سر و گردن تزریق می‌گردد. برای درمان تعریق بیش‌ازحد به داخل پوست (به‌صورت زیر جلدی) تزریق می‌شود. برای درمان بزاق بیش‌ازحد، این دارو به غدد بزاقی تزریق می‌گردد. هنگام درمان مثانه بیش‌فعال، به مثانه تزریق می‌شود.
دوز، تعداد تزریقات، محل تزریق و اینکه هر چند وقت دارو را دریافت کنید با توجه به شرایط پزشکی و پاسخ بدن شما به درمان تعیین می‌شود. در کودکان میزان مصرف این دارو ممکن است به وزن کودک نیز بستگی داشته باشد. بیشتر افراد در طی چند روز تا ۲ هفته اثر این دارو بر خود را مشاهده می‌کنند و معمولاً این اثر ۳ تا ۶ ماه تداوم دارد.
اطلاعات دارویی ذکر شده در سایت صرفا جهت آگاهی شما تهیه شده است، قبل از مصرف هر نوع دارو با پزشک خود مشورت کنید و از هرگونه خوددرمانی پرهیز کنید.
احتیاط
قبل از استفاده از این دارو، در صورت حساسیت به این دارو یا هر آلرژی دیگری که دارید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد (مانند پروتئین شیر گاو موجود در برخی محصولات) که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
قبل از استفاده از بوتاکس، تاریخچه پزشکی خود را به پزشک خود بگویید، به‌ویژه در مورد بیماری‌هایی نظیر مشکلات خونریزی، جراحی چشم، مشکل خاص چشم (گلوکوم یا آب‌سیاه)، بیماری قلبی، دیابت، علائم عفونت در نزدیکی محل تزریق، عفونت مجاری ادراری، عدم توانایی در ادرار کردن، اختلالات عضله/عصبی (مانند بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک-ALS، میاستنی گراویس)، تشنج، مشکل در بلع (دیسفاژی)، مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزم، پنومونی از نوع آسپیراسیون)، سابقه درمان با هر محصول بوتولینوم توکسین (بخصوص در ۴ ماه گذشته).
این دارو ممکن است باعث ضعف عضلات، افتادگی پلک‌ها یا تاری دید شود. تا زمانی که نمی توانید به صورت ایمن کاری انجام دهید از رانندگی، کار با ماشین‌آلات و هر کاری که نیاز به هوشیاری و دید دقیق دارد خودداری کنید. از نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کنید.
قبل از هرگونه عمل جراحی، به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید که از این دارو استفاده می‌کنید.
برخی برندهای بوتاکس حاوی آلبومین ساخته شده از خون انسان است. حتی با وجود اینکه خون اهدایی با دقت آزمایش می‌شود و این دارو روند تولید خاصی را طی می‌کند، احتمال بسیار کمی وجود دارد که شما دچار عفونت شوید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
افراد مسن که از این دارو برای مثانه بیش‌فعال استفاده می‌کنند ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو خصوصاً اثرات بر ادرار کردن، حساس‌تر باشند.
کودکانی که از این دارو برای اسپاسم عضلانی استفاده می‌کنند، ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو از جمله مشکل در تنفس یا بلع، حساسیت بیشتری داشته باشند. در مورد خطرات و فواید آن با پزشک صحبت کنید.
در دوران بارداری، این دارو فقط درصورتی‌که نیاز مبرم به استفاده از آن باشد، باید مصرف گردد. در مورد خطرات و فواید آن با پزشک خود صحبت کنید. استفاده برای مسائل زیبایی (رفع چین‌وچروک) در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود یا خیر. قبل از شیردهی با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
اوردوز
اگر فردی بوتولینوم توکسین یا بوتاکس را بیش‌ازحد تجویز شده مصرف کرد و علائم جدی از قبیل غش کردن یا مشکل در تنفس دارد، با اورژانس تماس بگیرید. برای چنین مواقعی یک آنتی‌توکسین (پادزهر) موجود است اما باید قبل از آشکار شدن علائم مصرف بیش‌ازحد استفاده شود. علائم مصرف بیش‌ازحد ممکن است با تأخیر رخ دهند و ممکن است شامل ضعف جدی عضلات، مشکلات تنفسی و فلجی باشد.
دوزهای فراموش شده
قابل مصرف نیست.
عوارض جانبی
از آنجا که بوتولینوم توکسین در محل کلینیک برای شما تجویز می‌شود، بیشتر عوارض جانبی نزدیک به محل تزریق دارو رخ می‌دهد. قرمزی، کبودی، عفونت و درد در محل تزریق ممکن است ایجاد شود.
سرگیجه، مشکل در بلع، عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، درد، حالت تهوع، سردرد و ضعف عضلات ممکن است در هنگام استفاده از این دارو برای شل کردن عضلات ایجاد شود. همچنین ممکن است دوبینی، افتادگی چشم یا تورم پلک، سوزش چشم، خشکی چشم، پارگی چشم، کاهش در توان چشمک زدن و افزایش حساسیت به نور رخ دهد.
در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. ممکن است به قطره/پمادهای محافظت‌کننده چشم، بچ چشم یا سایر روش‌های درمانی نیاز داشته باشید.
هنگامی که بوتولینوم توکسین برای جلوگیری از میگرن استفاده می‌شود، ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد، درد گردن و افتادگی پلک ایجاد شود.
هنگامی که از این دارو برای تعریق بیش‌ازحد استفاده می‌شود، ممکن است عوارض جانبی مانند تعریق غیر از زیر بغل، عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، سردرد، تب، گردن درد یا کمردرد و اضطراب ایجاد شود.
هنگامی که از این دارو برای مثانه بیش‌فعال استفاده می‌شود، ممکن است عوارض جانبی مانند عفونت ادراری، سوزش/درد هنگام ادرار کردن، تب یا مشکل در ادرار کردن به وجود بیاید.
در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده است که سود شما از این دارو بیشتر از خطر عوارض جانبی آن است. بسیاری از افراد با استفاده از این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو به ندرت رخ می‌دهد. اما در صورت مشاهده هرگونه علائم یک واکنش آلرژیک جدی، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید، از جمله: بثورات پوستی، خارش/تورم (به خصوص صورت/زبان/گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این موارد لیست کامل از عوارض جانبی احتمالی بوتاکس نیست. اگر متوجه تأثیرات دیگری غیر از موارد ذکر شده در بالا شدید با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروها را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این متن شامل تمام تداخلات احتمالی دارو نیست. لیستی از تمام داروهایی که استفاده می کنید (از جمله داروهای با نسخه/بدون نسخه و محصولات گیاهی) را تهیه کرده و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون تأیید پزشک، دوز داروهای خود را شروع، متوقف یا کم و زیاد نکنید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با بوتولینوم توکسین یا بوتاکس تداخل داشته باشند عبارتند از: برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها (از جمله آمینوگلیکوزیدها مانند جنتامایسین، پلی میکسین)، داروهای ضد انعقاد (مانند وارفارین)، داروهای بیماری آلزایمر (مانند گالانتامین، ریواستیگمین، تاکرین)، داروهای میاستنی گراویس (مانند آمبنونیوم، پیریدوستیگمین)، کینیدین.
شرایط نگهداری
این دارو در بیمارستان یا کلینیک تزریق می‌شود و در منزل نگهداری نمی‌شود.
منبع:
